Të njohim speciet - Shqiponja e malit
Të njohim speciet e zonave të mbrojtura të Parkut Kombëtar Llogara, Rezervës Natyrore të Menaxhuar Karaburun dhe Lagunes së Orikumit - Shqiponja e malit.
Shqiponja e malit* (_Aquila chrysaetos_)
Taksonomia e species:
_Mbretëria_: Animalia
_Ndarja_: Chordata
_Klasa_: Aves
_Rendi_: Accipitriformes
_Familja_: Accipitridae
_Gjinia_: Aquila
_Lloji_: _Aquila chrysaetos_
Karakteristikat e species*: Shqiponja e malit ka gjatësi të trupit nga 66 deri në 102 centimetra me një hapje krahësh 180 deri 234cm. Të rriturit e të dy gjinive kanë pendë të ngjashme dhe kryesisht janë kafe të errët, me ngjyrë të zbehur në pjesën e pendëve fluturuese dhe në bisht, dhe një ngjyrë të zbehtë, tipike të artë në pjesën e pasme të kurorës dhe zverkut që i jep species emrin e saj. Të rinjtë janë të ngjashëm me të rriturit, por kanë tendencë të jenë më të errët. Dy të tretat e gjatësisë së bishtit të tyre është e bardhë, duke përfunduar me një brez të gjerë dhe të zi. Të rinjtë kanë edhe njolla të bardha në pjesën e poshtme të krahut.
Folezimi: Folezojnë kryesisht në formacione shkëmbore. Janë përgjithësisht lloje monogame dhe lëshojnë vezët gjatë periudhës Mars-Korrik.
Shpërndarja gjeografike: Është e përhapur në rajonin e Euroazi-së dhe Amerikës Veriore.
Habitati: Numri më i madh i shqiponjave të malit gjenden sot në rajone malore, si habitate të gjuetisë së tyre, në shkëmbinj në afërsi të zonave të hapura.
Dieta ushqimore*: Mbi 400 lloje të kurrizorëve janë regjistruar si pre e Shqiponjave të malit. Përzgjedhja e gjahut përcaktohet kryesisht nga disponueshmëria e specieve pre. Ata normalisht preferojnë prenë e egër, vendase, por mund të përshtaten lehtësisht edhe me kafshët shtëpiake dhe / ose ekzotike.Grupi më i rëndësishëm i presë janë gjitarët (brejtësit, lepuj, dhelpra, dhi e egër). Pas gjitarëve,shpendët përbëjnë dietën e tyre kryesore, në veçanti thëllëzat. Po ashtu si pre përdor breshkat, gjarprinjtë etj. Shqiponja e vret prenë e saj duke e lëshuar mbi shkëmbinj, nga lartësi të mëdha.
Jetëgjatësia*: Jeton deri në 30 vjet në gjendje të egër.
Statusi sipas IUCN: Në nivel global nuk është specie e kërcënuar, Në Shqipëri është një specie mjaft e kërcënuar. Në rajonin e Vlorës janë regjistruar 2 çifte.
Kërcënimet**: Gjuetia (balsamim, për ti mbajtur të robëruara); Helmimi I paligjshëm; Shqetësimi nga aktivitetet njerëzore; Vjedhja e vezëve
Për të siguruar një mbrojtje më efikase të këtij lloji si dhe nxitjes për “citizen science”, në rastet e vëzhgimit të saj në natyrë përgjatë ndjekjes së shtigjeve në Parkun Kombëtar të Llogara-së, ju lutem të kontaktoni në faqet e mëposhtme duke e shoqëruar me foton reale, kordinatat e vendit ku u vu re dhe emrin tuaj.
Facebook: INCA Albania
Administrata Rajonale e Zonave te Mbrojtura Vlore
https://inca-al.org/sq/postimet/lajmet-e-fundit/te-njohim-speciet-shqiponja-e-malit#sigProId4618f7b044